Pas op dat je boek niet lijdt aan het beleefdheidssyndroom: niemand voelt zich aangesproken als je je adviezen te politiek correct formuleert. Val liever met de deur in huis.  

Dit is eigenlijk een oproep aan alle ouders van aanstaande schrijvers: voed je kroost niet te netjes op. Ik snap deze aandrang wel want ik ben zelf vader, dus ik ken het bevredigende gevoel als je kind zijn matrozenpakje schoon weet te houden en met twee woorden spreekt. Toch kan een goede opvoeding contraproductief zijn als je wilt dat je kinderen later in staat zijn om goede schrijvers te worden, want een schrijver moet het lef hebben om vieze handen te maken.

Deze week ontving ik een boekvoorstel van een keurige dame. In haar manuscript roept ze de lezer op ‘in zijn onderlinge communicatie steeds actief te reflecteren op zijn persoonlijke uitdaging om de ruimte te verhullen tussen persoonlijke wensgedachten en andermans belangen’. Ik twijfel er niet aan dat haar adviezen goedbedoeld zijn, en misschien zelfs nuttig, maar in deze vorm is het natuurlijk vooral lulkoek waar je niemand mee overtuigt. Wat zij eigenlijk bedoelt, is dat je niet altijd je zin moet proberen te krijgen. Zeg dat dan.

Veel non-fictieboeken lijden aan het beleefdheidssyndroom: de auteur doet zijn best om zo veel mogelijk mensen aan te spreken en niemand voor het hoofd te stoten. Het resultaat is dat niemand zich aangesproken voelt. Lijdt jouw boek aan het beleefdheidssyndroom? Dan gaan we samen even oefenen om te zeggen wat je bedoelt. Niet door zinnen te vereenvoudigen maar door deze bewust zo ingewikkeld mogelijk te verwoorden. Je kunt punten scoren met grammaticafouten, vage termen, langdradige zinnen en het gebruik van jargon. Bonuspunten krijg je voor afkortingen en onduidelijke interpunctie. Ik zal een voorbeeld geven:

Opgave: de kraan lekt

Antwoord: de waterproductie lijkt af te wijken van de voorziene uitvoer; mogelijkerwijs t.g.v. een ontregeling in het leidingnetwerk

Geweldig, je scoort punten op elk gebied! Het hele lek is naar de achtergrond verdreven en niemand is er nog verantwoordelijk voor. De lekkage in de opgave was moeiteloos te repareren met een kraanleertje van 15 cent maar dankzij jouw inzet is er nu een commissie nodig om onderzoek te doen naar de kwaliteit en de veiligheid van de watervoorziening in heel Nederland.

Dit was natuurlijk een eenvoudige opgave. Nu wordt het serieus: lukt het je om de betekenis en de vorm van de volgende zin zo te verdraaien dat niemand meer begrijpt wat je bedoelt?

Opgave: zeg wat je bedoelt

Veel succes ermee, ik ben benieuwd naar de resultaten. De winnaar ontvangt een pakket met enkele van de helderste boeken uit ons fonds.