Vijf schrijfoefeningen voor creatieve auteurs

Bereid je voor op het schrijven van je eigen non-fictieboek met vijf praktische schrijfoefeningen.
De Franse schrijver Raymond Queneau schreef in zijn boek Exercises de style uit 1947 een eenvoudige scène – een ontmoeting in een tram – op 99 verschillende manieren, elk in een andere stijl. Queneau deed dit niet alleen om te laten zien hoe een gebeurtenis van karakter verandert door een andere stijl of een ander perspectief, maar ook om zichzelf uit te dagen. Queneau was ook een wiskundige en was zich er als geen ander van bewust dat je met taal een oneindig aantal combinaties kunt maken. Hij dwong zichzelf om de perfecte combinatie te vinden, en dat vereist nu eenmaal dat je veel moet experimenteren.
Wil je jezelf ook uitdagen en een betere schrijver worden? Gebruik dan de volgende vijf schrijfoeningen, speciaal gericht op het schrijven van non-fictie.
Oefening 1: de journalistieke uitdaging
Dwing jezelf met deze journalistieke oefening om een stelling te onderbouwen met concrete feiten. Schrijf je een boek over omgaan met psychopaten en wil je de lezer ervan overtuigen dat je kunt voorkomen dat je in hun greep komt? Beantwoord dan de vijf W’s met harde, onbetwistbare feiten: wie spelen hierbij een rol? Wat gebeurt er? Waar gebeurt het? Waarom gebeurt het? Wanneer gebeurt het? Het lijkt een makkelijke opgave, maar als je streng bent voor jezelf, zul je zien dat deze vragen helemaal niet zo makkelijk zijn te beantwoorden. Neem natuurlijk geen genoegen met een droge opsomming en maak er een aantrekkelijk verhaal van.
Oefening 2: de jargonstripper
Ga online of in je boekenkast op zoek naar een volstrekt onleesbaar stuk tekst, en herschrijf het zonder vakjargon of ingewikkelde woorden. Hak, knip en schaaf tot je van een ondoordringbaar oerwoud een keurige Engelse tuin hebt gemaakt. Een wandelpad, een rozenperk en een bank om van het uitzicht te genieten.
Oefening 3: de advocaat van de duivel
Verplaats je in je ex en schrijf een venijdige recensie van maximaal vijfhonderd woorden over je huidige manuscript. Wat is er mis met dat gammele betoog, die uitgemolken voorbeelden en al die taalfouten?
Oefening 4: de Queneau-queeste
Pak een willekeurige paragraaf uit je manuscript en schrijf een volkomen nieuwe variant. Gebruik bijvoorbeeld andere argumenten, feiten en voorbeeldenen schrijf een tekst die veel overtuigender en aantrekkelijker is. Tevreden? Trek dat vel uit de typemachine en begin opnieuw.
Oefening 5: om te huilen
Pak opnieuw een willekeurige paragraaf uit je manuscript en dwing jezelf om de tekst te herschrijven, maar nu met meer emotie. Maak twee varianten: één waarbij er wat te lachen valt en één waarbij er wat te huilen valt.
Een tekst herschrijven kost veel tijd en energie, zeker als je erg verknocht bent aan de originele versie. Maar als je je voorkeuren kunt loslaten, kill you darlings, zul je merken dat het altijd lukt om een nieuwe versie te schrijven, die vaak nog veel beter is.

Geerhard Bolte is uitgever van Uitgeverij Haystack en auteur van Waarom schrijf je geen boek?
Ben je bezig met het schrijven van een non-fictieboek en wil je weten wat er allemaal komt kijken bij het publiceren van je eigen boek? Meld je dan aan voor de masterclass Het geheim van een succesvol non-fictieboek.
Heb je een voorstel voor een boek? Stuur hem een mail of maak contact via LinkedIn. Wil je zijn blog elke week automatisch ontvangen in je mailbox? Schrijf je hier in.