De juiste leestekens op de juiste plek maken je boek veel aantrekkelijker. Laat je niet wijsmaken dat interpunctie moeilijk is. Dit is volgens mij alles wat je moet weten over interpunctie.

Interpunctie is een moeilijk woord, maar eigenlijk gaat het gewoon over lucht. Alles waar lucht in zit, is lekker. Brood. Slagroom. Vla (lekker luchtig). Of neem muziek. Van de Vijfde van Beethoven zou niets overblijven zonder de zorgvuldig gekozen pauzes tussen de eerste noten. Tatata taaa, tata taaa. Muziek draait niet alleen om noten, maar ook om stilte. Zo is het ook met tekst. Een tekst mét pauzes op het juiste moment is aantrekkelijk om te lezen. Een tekst zónder pauzes, of met pauzes op het verkeerde moment, is onaantrekkelijk.

Maar wanneer zorg je voor een pauze in je tekst met een leesteken? En welk leesteken kies je dan? Volgens mij zijn er maar drie leestekens die er echt toe doen.

Leesteken een: de spatie

Het eerste leesteken krijg je van mij cadeau, want dit beheers je al sinds je kinderjaren: de spatie. De spatie wordt door de taalpolitie niet gezien als een onderdeel van interpunctie, maar volgens mij is hij de essentie van interpunctie. Het is in mijn ogen zelfs de grootste uitvinding van het geschreven woord. In gesproken taal is het geen probleem dat je alle woorden aan elkaar knoopt, maar een geschreven tekst zond erspati esopdejui stepleki sonlee sbaar.

Leesteken twee: de punt

Het tweede leesteken is ook geen hersenkraker, want met de punt kan het amper misgaan. De punt is het stootblok aan het einde van de treinrails, daar houdt de zin op. En zoals de meeste mensen weet je wel wanneer de zin ophoudt, namelijk, wanneer hij is afgelopen.

Het gaat eigenlijk alleen mis als je geforceerd moeilijk gaat doen met de punt. Daarbij zijn niet onnodig lange zinnen het grootste probleem maar juist korte zinnen. Sommige auteurs knippen boodschappen op in onnodig korte zinnen. Die eigenlijk bij elkaar horen.

Schrijf alleen korte zinnen als je een AVI 1-boek schrijft of als je enkele woorden wilt benadrukken, zoals ik bijvoorbeeld eerder in de tekst heb gedaan met brood, slagroom en vla. In alle andere gevallen is het beter om woorden die bij elkaar horen samen in een zin te plaatsen.

Leesteken drie: de komma

Als mensen een komma zien, worden ze nerveus. En het is waar, de komma perfect beheersen is een kunst. Maar als jij geen poëzie schrijft maar een managementboek over innovatie is er geen reden om je druk te maken. Plaats dan gewoon een komma waar je al sprekend een pauze zou inlassen.

Het gaat vaak mis met komma’s, maar volgens mij vooral omdat auteurs niet de moeite nemen om erover na te denken. Neem de vorige zin, als je die hardop uitspreekt zul je geen moment twijfelen over de juiste positie van de komma.

Ja maar

Ja maar, zul je zeggen, zo simpel kan het toch niet zijn? Jawel, zo simpel is het. Er valt natuurlijk nog veel meer te vertellen over deze en andere leestekens, maar dat doet niets af aan het belang van de simpele tip om wat meer aandacht te besteden aan de pauzes in je tekst. Dan ga je vanzelf lekker luchtig schrijven.