Daar zit hij dan, de redacteur, in een stoffig hoekje van de uitgeverij. Niemand brengt hem een kopje koffie, niemand waardeert zijn inzet. Tijd voor een ode aan de eenzame held van het boek.

Als je goed kijkt, pik je hem er zo uit op straat, in de file en in de trein. Je herkent de boekenredacteur moeiteloos aan zijn gebogen schouders en zijn gefronste wenkbrauwen. Die gebogen schouders zijn te wijten aan het gebrek aan waardering. Gezien zijn belang voor het geschreven boek verdient hij louter complimenten, maar als hij zijn vinger opsteekt krijgt hij slechts nieuwe manuscripten toegeworpen. De gefronste wenkbrauwen zijn het gevolg van zijn chronische gepieker over zijn auteurs en hun teksten. Het leven van een redacteur is zwaar, en een bescheiden ode aan zijn rol in de literatuur is op zijn plaats.

Biechtvader en sergeant

Wat doet een redacteur? Zijn takenpakket verschilt per uitgeverij, maar bij ons komt de redacteur in beeld als er een overeenkomst is gesloten met een auteur. De redacteur, bij ons ook bekend als Susan van Ass, heeft vervolgens twee primaire taken: de auteur begeleiden bij het schrijven van zijn boek en het verbeteren van teksten.

In zijn rol van begeleider is de redacteur biechtvader en sergeant ineen. Hij moet de auteur enthousiasmeren als deze in de put zit als gevolg van een echtscheiding, puberende kinderen, stress op het werk of de naderende deadline. De ene keer geeft de redacteur een aai over de bol, de andere keer een draai om de oren.

Op een dag arriveert het manuscript, veelal te laat en twee keer dikker dan verwacht. Dan spuugt de redacteur in zijn handen en begint een race tegen de klok. Om te beginnen beoordeelt de redacteur het manuscript en beschrijft in een leesverslag wat er goed is en wat er beter kan. Als de auteur de adviezen uit het leesverslag in zijn manuscript heeft verwerkt, dan duikt de auteur zelf in het manuscript en zet de puntjes op de i.

Ten slotte stuurt hij het manuscript naar de corrector en kan hij beginnen aan het volgende boek.

Liefdevolle blik

Er zijn veel factoren die een rol spelen bij het succes van een boek, maar een goed verhaal is natuurlijk de belangrijkste. Daarbij is de inzet van de redacteur onmisbaar. Veel boeken zouden nooit zijn verschenen, of op z’n minst onleesbaar zijn als een redacteur er niet met zo veel liefde aan had gewerkt. Kom je dus een redacteur tegen in het wild, denk dan aan zijn zware bestaan en werp hem een liefdevolle blik toe.