Zeven misverstanden over boeken
Boeken bestaan al eeuwenlang, dus je zou denken dat ze geen geheimen meer kennen. In de praktijk hoor ik niettemin regelmatig stellingen over boeken waar ik het helemaal niet mee eens ben. Dit zijn mijn favorieten.
- Een hoofdstuk begint altijd links
Auteurs reageren soms verbaasd als ze de opgemaakte versie van hun boek voor het eerst zien: dat klopt toch niet? Ze hadden verwacht dat elk hoofdstuk standaard links, of rechts zou beginnen.
Het is mij een raadsel waar deze mythe vandaan komt, maar pas als ze hun boekenkast hebben bestudeerd, beseffen ze dat er echt geen geschreven of ongeschreven regel is voor het begin van een hoofdstuk.
- Woorden in de titel beginnen met een hoofdletter
In dezelfde categorie valt de overtuiging dat woorden in de titel van een boek allemaal met een hoofdletter beginnen. Dat is alleen gebruikelijk in Engelstalige landen. In Nederland doen wij dat niet, al kunnen sommige mensen het niet geloven tot ze het met eigen ogen hebben gezien.
- Hoofdstukken en paragrafen moeten worden genummerd
Soms herinner ik me een tekst uit een boek, en dan ben ik ervan overtuigd dat deze tekst ergens rechtsboven stond. Als ik het dan opzoek, blijkt natuurlijk dat de tekst linksonder stond. Zo zijn auteurs er vaak van overtuigd dat hoofdstukken en paragrafen in non-fictieboeken moeten worden genummerd, ‘zo hoort dat’. Maar er zijn wat dit betreft geen regels, en het is niet eens gebruikelijk. Het mag, maar het moet niet.
- Een boek zonder noten en literatuurlijst kun je niet serieus nemen
Er is veel te zeggen voor het opnemen van noten en een literatuurlijst: je biedt verdieping en je lezer kan bovendien controleren wat je hebt geschreven. Maar in de huidige vorm is de stelling een drogreden: er zijn ook heel goede non-fictieboeken over willekeurige onderwerpen als geschiedenis, management of biologie zonder noten of een literatuurlijst, en er zijn heel slechte boeken met noten of een literatuurlijst.
- Tussen elke alinea hoort een witregel
Omdat we de hele dag online teksten lezen, zijn we gaan denken dat er tussen alinea’s altijd een witregel hoort te staan. In werkelijkheid is die witregel alleen online gebruikelijk, omdat de bedenkers van html deze nu eenmaal hebben geïntroduceerd. In boeken is het helemaal niet gebruikelijk, al kost het ons binnen de uitgeverij soms enige moeite om auteurs daarvan te overtuigen.
- De prijs van een boek wordt bepaald door de omvang
De juiste prijs van een boek bepaal je volgens mij het beste met nattevingerwerk. Je houdt namelijk niet alleen rekening met het aantal pagina’s van een boek, maar met veel meer factoren. Is het een groot of een klein boek? Een serieus of een luchtig boek? Een boek voor een breed publiek of een nichepubliek? Een paperback of een hardcover boek? Kleur of zwart-wit? Als uitgever kies ik in overleg met een auteur daarom voor een prijs die rekening houdt met al deze factoren en ‘goed voelt’.
- De auteur is belangrijker dan het boek
Deze stelling is even moeilijk (of makkelijk) verdedigbaar als de stelling dat het boek belangrijker is dan de auteur. Ze zijn allebei belangrijk, en ze vormen samen met een groot aantal andere factoren de succesfactoren van een boek. Het is vooraf (en zelfs achteraf) moeilijk om alle succesfactoren te wegen: de bekendheid van de auteur, de kwaliteit van het boek, de aantrekkelijkheid van de titel en de cover, de prijs van het boek, het moment van publicatie; ik houd me aanbevolen voor de formule waarmee ik het succes van een boek vooraf met wiskundige precisie kan bepalen.
