Ben je als auteur niet geïnteresseerd in je lezers, schrijf dan een dagboek. Ben je wel geïnteresseerd, denk dan na over je doelgroep. En voorkom de volgende fouten.

Als je een boek gaat schrijven, ben je niet de hele dag bezig met je lezerspubliek. En terecht, als je je na elke zin zou moeten afvragen wat andere mensen ervan denken, dan komt je boek nooit af. Nadenken over je lezerspubliek kun je beter doen voordat je aan het boek begint. Op basis daarvan kun je allerlei keuzes maken: wat wordt het onderwerp van mijn boek, welke invalshoek zal ik kiezen, hoe diep moet ik graven, hoe toegankelijk moet mijn schrijfstijl worden? Makkelijke vragen, maar moeilijk te beantwoorden. Het gaat vaak mis.

Bijzonder voor niemand

Veel auteurs willen zo veel mogelijk lezers lokken en schrijven een boek dat zich richt op een breed publiek, bijvoorbeeld een kookboek voor beginners. Op zich een goed idee, want er zijn heel veel mensen die op enig moment beginnen met koken. Helaas zijn er al ontzettend veel kookboeken voor beginners, en heb je ook nog eens concurrentie van nicheboeken die beginners ook aanspreken. Als je speciaal wilt zijn voor iedereen, ben je meestal bijzonder voor niemand.

Omgekeerd kan het ook mis gaan. In principe is het veruit de beste keuze: een niche-onderwerp kiezen voor een niche-publiek. Presentatievaardigheden voor dominees. Met zo’n boek heb je de mogelijkheid om je expertise te delen met mensen die je deskundigheid begrijpen en waarderen. Maar de boekverkoop zal het geen goed doen. En dat is jammer als je als auteur veel in je mars hebt dat ook voor andere mensen interessant is. Misschien kun je beter een boek over presentatievaardigheden schrijven dat ook boeiend is voor mensen uit andere beroepsgroepen.

Optimistische of bezorgde lezers?

Als je een mooi, klein onderwerp hebt gevonden dat je interesseert en een eerste beeld hebt van dat lezerspubliek, kan het alsnog misgaan. Veel auteurs denken bij een doelgroep alleen aan demografische kenmerken als geslacht, leeftijd, beroep, sociale status, economische status en gezinssituatie. Het kunnen belangrijke kenmerken zijn, maar je gaat ermee voorbij aan de belangrijkste kenmerken van je doelgroep: inhoudelijke interesses.

Het is niet zo interessant of de lezers van je boek over solliciteren via sociale media jong zijn of oud, timmerman of manager, arm of rijk, het is veel belangrijker om erachter te komen wat jouw lezers moeilijk vinden aan online solliciteren. Zijn het optimistische mensen, of bezorgde mensen? Hebben ze veel of weinig ervaring met solliciteren en sociale media? Lezen ze je boek voor hun plezier, of tegen hun zin? Als je de antwoorden op dit soort vragen kunt vinden, kun je er bij het schrijven van je boek rekening mee houden.

Wat wilt u weten?

Schaam je niet als je als auteur nog geen beeld hebt van je lezerspubliek. Ga er maar vanuit dat het gros van alle ondernemingen geen flauw idee heeft wie hun producten en diensten afnemen. Als jij het wel wilt weten, zul je op onderzoek moeten gaan. Er zijn twee manieren om dat te doen.

De eerste manier is door eenzijdig te besluiten wie jouw lezerspubliek zou moeten zijn. Wat voor mensen zijn het? Welke zorgen wil je bij ze wegnemen? Welke voordelen zullen ze hebben als ze je boek hebben gelezen? Dit is een uitstekende aanpak als je voor jezelf wilt bepalen voor wie je wilt schrijven.

De tweede manier is door onderzoek te doen binnen je potentiële lezerspubliek. Wat voor mensen zijn het? Welke zorgen willen zij dat jij wegneemt? Welke voordelen willen ze hebben als ze je boek hebben gelezen? Dit is een aanpak die niet alleen heel waardevol is als je wilt bepalen voor wie je wilt schrijven, maar ook als je wilt bepalen hoe je moet schrijven als je hen een plezier wilt doen.

In het ideale geval combineer je beide werkwijzen. Vraag jezelf eerst af voor welke doelgroep je wilt schrijven, en vraag die doelgroep vervolgens wat zij verwachten.

Veel werk, marktonderzoek doen als auteur? Dat hoeft niet. Misschien kun je je lezers online makkelijk vinden, en ze via een enquête ondervragen. Misschien kun je gewoon eens gaan praten met tien mensen waarvan je verwacht dat ze geïnteresseerd zijn in je boek. Sommigen zullen veel meer weten dan je had verwacht, anderen veel minder. Wedden dat je versteld staat over wat die gesprekken opleveren.