Langzaam krijgen wij bij onze uitgeverij wat handigheid in het werken met AI. Dit zijn vijf concrete toepassingen die je als auteur van een non-fictieboek kunt inzetten.
 
Ik voel me soms overweldigd als ik zie wat er nu al mogelijk is dankzij kunstmatige intelligentie. En elke dag worden er nieuwe toepassingen bedacht die het leven wat makkelijker maken. De kwaliteit van stemmen in een podcast verbeteren? Een kwestie van een druk op een knop. Een video ondertitelen? Klik.
We experimenteren zelf actief met allerlei toepassingen, met name voor de redactie en vormgeving van onze boeken. Er is veel wat (nog) niet werkt, maar er zijn ook enkele toepassingen waarmee we al goede ervaringen hebben. Dit zijn er vijf die je als auteur van een non-fictieboek vandaag al zou kunnen inzetten. Ik gebruik ChatGPT Plus en waar nodig betaalde abonnementen voor specifieke toepassingen.
 
1 • Interviews uitwerken

Ik ben mijn carrière begonnen als journalist en ik kan me nog heel goed herinneren hoeveel tijd en energie het kostte om een interview uit te werken. Dat kan nu veel sneller. Upload je audio-opname naar bijvoorbeeld Happy Scribe en binnen een paar minuten heb je een uitgewerkt transcript van je gesprek, waarbij de stemmen van verschillende sprekers keurig zijn verdeeld. Dan heb je echter nog een onbruikbare tekst vol spreektaal. Vraag ChatGPT daarom vervolgens om deze spreektaal om te zetten naar schrijftaal. Dit is de prompt die ik gebruik:

Schrijf de volgende tekst om van spreektaal naar schrijftaal, in de eerste persoon enkelvoud. Sla niets over en maak het niet te formeel.
 
Het resultaat is niet perfect, maar je hebt ontzettend veel tijd bespaard en je kunt je nu richten op stijl en inhoud.
 
2 • Correctie
 
Het corrigeren van een boek is monnikenwerk dat we vooralsnog alleen toevertrouwen aan professionele correctoren. We hebben wel geëxperimenteerd met AI-systemen, maar deze misten nog te veel fouten (en ze zien fouten die er niet zijn). Niettemin, correctie door AI is inmiddels wel goed genoeg voor het corrigeren van minder belangrijke teksten, zoals dit blog (zeker als je het combineert met de controlefunctie van Word). Dit is de prompt die ik gebruik:
 
Corrigeer de tekst zorgvuldig op spelling, interpunctie en grammatica. Hanteer Nederlandse spellingsregels. Gecorrigeerde woorden vet maken (teksten die niet veranderd zijn nooit vet maken). Bedenk geen nieuwe teksten. Stel alleen correcties voor als er daadwerkelijke fouten aanwezig zijn. Als de tekst al correct is, bevestig dit dan zonder onnodige wijzigingen voor te stellen.
 
Als auteur mag je ervan uitgaan dat je manuscript nog door een corrector wordt nagekeken. Maar het is prettig voor iedereen als je tekst zo foutloos mogelijk naar de uitgeverij stuurt. Pas op, ChatGPT is een bemoeial. Het heeft de irritante eigenschap, zeker bij het corrigeren van langere teksten, om zelf dingen te gaan verzinnen. Lees je tekst kritisch na om na te gaan of er geen nieuwe teksten zijn geschreven (ik houd me aanbevolen voor een prompt waarmee dit wordt voorkomen).
 
3 • Samenvatting hoofdstuk
 
ChatGPT kan verbluffend snel een goede samenvatting maken van een tekst. Het is handig voor het samenvatten van boeken die je niet helemaal wilt lezen, maar ook voor het samenvatten van een hoofdstuk. Zo’n samenvatting wordt vaak in boeken gebruikt aan het einde van een hoofdstuk. In de prompt kun je specifieke wensen meegeven:
 
Maak een samenvatting van 250 woorden van dit hoofdstuk. Maak ook een samenvatting in een zin van maximaal 20 woorden. Bedenk daarnaast drie relevante hashtags.
 
Controleer de samenvatting kritisch, bedenk ook dat je in de samenvatting misschien een belangrijk detail wilt vermelden dat nu ontbreekt.
 
4 • Klankbord
 
Als uitgeverij proberen wij auteurs actief te helpen tijdens het schrijven van hun boek. Met een auteur die vastloopt in een lastig hoofdstuk brainstormen we met alle plezier over een oplossing. We zijn echter niet altijd beschikbaar, ’s nachts en in het weekend zijn onze auteurs aan hun lot overgeleverd. Gelukkig kun je dag en nacht kletsen met ChatGPT, wat verrassend effectief kan zijn bij schrijversproblemen:
 
Ik heb last van writers block bij het schrijven van een nieuw hoofdstuk. Kun je tips geven om het hoofdstuk op een aantrekkelijke manier te openen?

[upload paragraaf] Wat vind je van deze tekst? Is hij te formeel?

[upload hoofdstuk] Ontbreken er argumenten in dit betoog?

[upload hoofdstuk] Deze tekst is bedoeld voor een breed publiek van zzp’ers en ondernemers. Sluit mijn schrijfstijl aan bij deze doelgroep?
 
5 • Literatuurlijst
 
Laat de term APA-regels vallen, en redacteuren, corrector en vormgevers verstoppen zich snel in kasten en achter gordijnen. De stijlregels voor het ordenen en vormgeven van een literatuurlijst zijn echter belangrijk en we ontkomen er niet aan om ze te gebruiken. Maar deze vervelende klus laten we inmiddels doen door ChatGPT:
 
Herschrijf deze literatuurlijst volgens de APA-regels.
 
Deze prompt levert een prachtige lijst op, maar laat je niet misleiden door het vele werk dat ChatGPT in enkele seconden heeft verricht: er kunnen fouten in staat en je zult alles kritisch moeten controleren.