Laat het halen van de deadline van je manuscript niet over aan het toeval en ga gestructureerd aan de slag met een schrijfkalender. Het klinkt schools (en dat is het ook) maar het is onzettend effectief. Je houdt overzicht en voor je het weet heb je je doel bereikt: je boek is af. 

Het is zomer en je hebt weken de tijd om in alle rust aan je nieuwe boek te werken. Je hebt een originele invalshoek bedacht en zelfs een gedetailleerde inhoudsopgave opgesteld. Fluitje van een cent, denk je optimistisch. Maar dan is het september en ben je nog niet eens op de helft. Wat ging er mis?

Grote kans dat je geen goede inschatting hebt gemaakt van je productiviteit. Het is niet erg dat je tempo laag ligt, maar het was prettig geweest als je dat tempo van tevoren goed had ingeschat. Dan had je geweten hoe snel het zou gaan. Gelukkig zijn er enkele manieren om een betrouwbare planning te maken. Zet de volgende drie stappen: ontdek je schrijftempo (makkelijk), stel een schrijfkalender op (moeilijk) en houd je aan je plan (tja).

Ontdek je schrijftempo

In een avond heb je ontdekt hoeveel tekst je kunt schrijven. Sluit je op met koffie of thee en schrijf een blog, een deel uit je boek of een artikel: kortom, het soort tekst dat je voor je boek nodig hebt. Reken vervolgens uit hoeveel tijd je nodig had voor bijvoorbeeld vijfhonderd woorden. Dat resultaat is natuurlijk volstrekt onbetrouwbaar, maar nu heb je in elk geval houvast en dat is beter dan niets – hoe vaker je deze oefening herhaalt, hoe betrouwbaarder de uitkomst wordt.

Natuurlijk houdt deze rekensom geen rekening met de research die je boek vergt, maar in het ideale geval heb je alle research voor je boek gedaan voordat je ging schrijven. (Hoe heb je anders een betrouwbare structuur kunnen opstellen?)

Stel een schrijfkalender op

De ideale schrijfkalender staat niet in je (digitale) agenda, maar is niet meer dan een A4’tje aan de muur. Een eenvoudig schema of een ander soort overzicht waarmee je in een oogopslag kunt zien hoe ver je bent. Hoe stel je zo’n kalender op?

De kunst is om eerlijk te zijn en te bedenken hoeveel tijd je in werkelijkheid hebt. Houd rekening met werk, je partner, je kinderen, trompetspelende buren, je wekelijkse yogaklas en de stapavond met je vrienden.

Reken hierbij niet in dagen, maar in dagdelen van 2,5 uur. In die tijd zou je een afgerond deel tekst moeten kunnen afronden, bijvoorbeeld een hele paragraaf van een hoofdstuk. Het spreekt voor zich dat je hier bij het opstellen van de inhoudsopgave al rekening mee hebt gehouden.

Met de structuur in de ene hand en de uitkomst van je schrijftempo-oefening kun je nu uitrekenen hoeveel dagdelen, dagen, weken en maanden het schrijven van je boek nu gaat kosten. Een kind kan de was doen. Verwerk het resultaat nu op een grafische manier zodanig dat jij je er door gestimuleerd voelt. Maak een rommelig schemaatje met een potlood, of leef je uit met Excel. Alles mag.

Houd je aan je plan

Nu komt het aan op discipline, het doorzettingsvermogen om ook echt te gaan schrijven als het in de agenda staat. Je hebt het journaal gekeken, en tot Jeroen Pauw of Eva Jinek beginnen heb je de tijd om weer een paragraaf te schrijven. Een hele dag de tijd? Nog beter: laat de hond uit en ga direct aan de slag. Neem een pauze tussen de middag en schrijf de volgende paragraaf.

Zelf schrijf ik gemiddeld duizend woorden per dag. Ik heb ontdekt dat het absoluut geen zin heeft om te proberen mijn tempo te verhogen: het lukt me gewoon niet. Ik ken mensen die langzamer schrijven, en ik ken mensen die sneller schrijven. Het maakt niet uit, het is altijd goed, wat je tempo ook is. De kunst is alleen om te blijven schrijven en je planning serieus te nemen. Langzaam schrijven is niet erg, maar niet schrijven – dat is pas erg.