Kan een robot je volgende boek schrijven?
Zou het niet handig zijn als een robot jouw boek zou schrijven? Je hoeft alleen af te rekenen met je creditcard en na een druk op de knop kun je goede sier maken met een geniaal boek over de toekomst van de arbeidsmarkt, het fokken van teckels of de gevolgen van de Amerikaanse burgeroorlog voor het populisme.
Een non-fictieboek schrijven is monnikenwerk. Alleen al met research en schrijven ben je minimaal een paar maanden full-time bezig, met een beetje pech jarenlang. In het ideale geval steek je daarbij veel op over het onderwerp van je boek en beleef je plezier aan het schrijven, maar het kost hoe dan ook veel tijd. In de vrije tijd die je ervoor moet opofferen kun je ook een beginnerscursus Italiaans doen, je huis schilderen of quality time doorbrengen met je partner. Ga je nu twijfelen over je beslissing om een boek te gaan schrijven? Dan heb ik goed nieuws voor je, je kunt het allebei krijgen: een geniaal boek met jouw naam erop én vrije tijd. Laat je boek met behulp van kunstmatige intelligentie schrijven door een robot en red intussen je relatie.
Er zijn experts die voorspellen dat 90 procent van alle online informatie tegen 2026 kunstmatig is. Ook boeken, en met name non-fictieboeken, zullen volgens sommigen op een dag geschreven worden door computers. Dit soort voorspellingen hebben we natuurlijk vaker gehoord. Futurologen en autofabrikanten beloven al jarenlang dat we binnenkort rijden in zelfsturende auto’s, maar inmiddels neemt zelfs de auto-industrie deze voorspelling met een korrel zout. Zal dat ook gebeuren met de voorspelling dat we het schrijven van praktische teksten straks aan computers overlaten? Ik denk het niet. De ontwikkelingen van schrijvende software gaan razendsnel en de kwaliteit van teksten is al adembenemend goed. Soms.
Oempa Loempa
Eigenlijk zijn we al lang gewend aan informatie die is gegenereerd met behulp van artificial intelligence (AI). Als je via Google informatie zoekt, gebruik je soms maar enkele vage zoekwoorden. Vervolgens vind je het heel gewoon dat de resultaten precies beschrijven wat je zoekt. Daarvoor gebruikt Google een ontzettend complex algoritme dat ook wordt gevoed door kunstmatige intelligentie. De resultaten zijn soms spectaculair. Voor je nieuwe managementboek zoek je informatie over de organisatiecultuur in vrijwilligersorganisaties, en je krijgt onverwacht een reuze-interessant artikel voorgeschoteld over de inzet van Oekraïense burgers in de strijd tegen agressor Rusland. Er komt geen Oempa Loempa aan te pas bij Google, alle informatie wordt door geavanceerde software bij elkaar gesprokkeld. En dan is het maar een kleine stap van het presenteren van artikelen naar het schrijven van artikelen.
Hoe het allemaal precies werkt? Ik heb geen idee. Ik kan stoer uitleggen dat de gangbare AI-tools gebruikmaken van OpenAI’s deep-learning AI writing model, met de opwindende roepnaam Generative Pre-trained Transformer 3 (GPT-3), maar die omschrijving geeft mij evenveel inzicht in de werking van het model als de naam van mijn hond mij geeft in de fysiologie van een hondachtige. Wel begrijp ik dat AI-systemen ontelbare nieuwsartikelen, blogs, boeken, encyclopedieën en andere teksten herkauwen voor het genereren van nieuwe informatie, bijvoorbeeld voor het schrijven van een blog of een boek. En dat doen ze niet alleen snel (‘klik’), maar ook verrassend goed.
Een dikke voldoende
Ik heb de afgelopen weken geëxperimenteerd met enkele populaire AI-systemen die worden aangeboden door websites als Writesonic, Jasper, Article Forge en Ink. Ze gebruiken verschillende technologieën maar wat ze gemeen hebben is hun belabberde gebruikersvriendelijkheid. Het is belangrijk dat je in de voorgeschreven velden de juiste woorden invoert omdat je keuze in hoge mate de kwaliteit van de uiteindelijke tekst bepaalt, maar geen enkele site legt goed uit wat waar ingevoerd moet worden en welke sleutelwoorden werken, en welke niet. Als je als gebruiker echter doorzet en een beetje oefent met het verschil in resultaat bij verschillende zoektermen, dan ontdek je langzaam maar zeker de potentie van deze systemen.
Als ik als uitgever het gemiddelde niveau van alle AI-teksten die ik heb geproduceerd een rapportcijfer zou moeten geven, dan zou dat hooguit een drie zijn. Maar dat is een gemiddelde: er zaten belabberde teksten tussen, maar ik heb ook AI-teksten gelezen die ik een dikke voldoende zou willen geven. Ik heb bij enkele experimenten hetzelfde onderwerp gekozen: de voordelen van planten op kantoor. Dit is een voorbeeld van de eerste ongewijzigde alinea van een (ook verder) belabberd artikel:
Studies hebben aangetoond dat passieve interactie met planten mensen helpt te ontspannen en stress te verminderen. Afgezien van mooi zijn, hebben planten ook fysiologische voordelen die mensen helpen omgaan met mentale vermoeidheid en bloeddruk. Bovendien heeft tuinieren sociale voordelen. Wanneer mensen quality time met hun planten doorbrengen, hebben ze meer kans om met andere mensen te communiceren. Dit zorgt voor een gezondere en gelukkiger samenleving.
Van zo’n tekst ren ik niet direct naar de bloemist om een ficus aan te schaffen voor onze uitgeverij. Maar hou je vast, een andere website produceerde binnen een fractie van een seconde met vrijwel dezelfde schrijfopdracht de volgende (ongewijzigde) tekst:
Productief zijn? Neem een plant
We hebben het allemaal wel eens meegemaakt. Het is 14.00 uur, je hebt het afgelopen uur naar dezelfde spreadsheet zitten staren, en je hersenen zijn officieel tot moes. Je hebt een pauze nodig, maar je kunt je bureau niet verlaten omdat je midden in een project zit en je baas in je nek hijgt. Klinkt dat bekend? Als je moeite hebt om productief te blijven op je werk, is het misschien tijd om te investeren in een plant. Inderdaad, een plant. Hier zijn drie manieren waarop het hebben van planten op de werkplek je productiviteit kan verhogen en je humeur kan verbeteren.
1. Ze zuiveren de lucht
We brengen het grootste deel van onze tijd binnen door, wat betekent dat we voortdurend gerecyclede lucht inademen. Dat is niet bepaald goed voor onze gezondheid. Kamerplanten helpen de lucht te zuiveren door kooldioxide te absorberen en zuurstof terug te geven aan de atmosfeer. Je zult niet alleen gemakkelijker ademen, maar je zult je ook alerter en wakkerder voelen
2. Ze verminderen het stressniveau
Studies hebben aangetoond dat het kijken naar natuurbeelden kan helpen het stressniveau te verlagen en de stemming te verbeteren. Stel je dus eens voor hoeveel beter je je zult voelen als je omringd bent door levende, ademende planten! Met planten op je werkplek creëer je een kalme en serene omgeving, die wonderen kan doen voor je stressniveau en je algehele productiviteit.
3. Ze stimuleren de creativiteit
Als je vastzit aan een project of moeite hebt met het bedenken van nieuwe ideeën, kan een wandeling buiten of wat tijd doorbrengen in de natuur je creativiteit een boost geven. En hoe kun je de natuur beter op je werkplek brengen dan met een paar planten? Zet een pot met kruiden op je bureau voor een instant oppepper of zet grotere planten in gemeenschappelijke ruimtes om samenwerking en brainstormsessies te bevorderen.
Als je een manier zoekt om je productiviteit te verhogen en stress op het werk te verminderen, is het toevoegen van wat planten aan je ruimte een geweldige oplossing. Ze zuiveren niet alleen de lucht, maar creëren ook een rustige omgeving en moedigen creativiteit aan – allemaal essentieel voor een productieve werkstroom. Dus als je je de volgende keer ongemotiveerd of overweldigd voelt op je werk, probeer jezelf dan te omringen met wat groen en kijk hoeveel het helpt!
Moeilijk doen
Ik moet eerlijk toegeven dat ik soms ben geschrokken van de kwaliteit van dit soort teksten: het informatiegehalte, de structuur, de stijl en bovenal het persoonlijke karakter van de tekst was van een hoger niveau dan ik had verwacht. Met dit besef moet ik achteraan sluiten in een lange rij van mensen die al geen twijfels meer hebben en actief gebruikmaken van AI voor het schrijven van teksten. Studenten gebruiken het om hun opdrachten voor school te produceren, wetenschappers om wetenschappelijke artikelen te schrijven en marketeers om reclameteksten te schrijven.
Computers hebben met behulp van kunstmatige intelligentie mensen inmiddels verslagen met schaak, go en zelfs bridge, computers produceren muziek waar al een songfestival voor wordt georganiseerd, ze maken fluitend afbeeldingen waar menig kunstenaar zich niet voor zou schamen en ze praten zelfs met elkaar. Hoewel AI-schrijven nog in de kinderschoenen staat, vind ik het niet denkbeeldig meer dat je als auteur () op een dag met de juiste input ook een volledig non-fictieboek kunt schrijven. Het antwoord op mijn vraag ‘Kan een robot je volgende boek schrijven?’ moet ik dan ook met ja beantwoorden.
Als je me echter vraagt of ik wíl dat een robot mijn volgende artikel, blog of boek schrijf, dan is mijn antwoord nee. Schrijven is moeilijk, maar moeilijk doen geeft veel voldoening en het is in mijn ogen de belangrijkste eigenschap die ons onderscheidt van andere dieren. Het is de reden dat we op de maan hebben gestaan, met blote handen bergen hebben beklommen en de oceaan over zijn geroeid. Ik wil graag wat vrije tijd opofferen om te schrijven, niet omdat het makkelijk is, maar juist omdat het moeilijk is.
